یادی از خدمات زنده یاد حاج حسین ایگار شیرازی (اعتمادالتجار)

روزنامه خبرجنوب - پنجشنبه 27/5/84

حیف است که ارباب وفا را نشناسی

محمد علي پرواز – نقاش چهره هاي ماندگار شيراز

œیادی از خدمات مرحوم حسین ایگار شیرازی (اعتماد التجار)

 

شیراز مهد تمدن و ارزشهای والای هنر از ابتدا تا کنون بوده است از اینرو هنرمندان و دلسوختگان هر کدام به نوعی در معرفی این شهر جنت تراز رسالت خود را به نحو احسن به انجام رسانیده اند. بله ، ممکن است در گوشه ای از این جهان پهناور کسی به نام ایفلبرج بلند و زیبائی را بنا کرده و پاریس را جاودان سازد ، اما به نظر من احساسیعاطفه ای و عقیدتی در ساخت آن به کار نرفته ااست.

این خود جائی برای بالیدن به آثاری است که در گوشه ای دیگر از دنیا ، در شیراز و هنرمندانی معتقد به جای مانده است باری ، راجع به آثار ماندگاری است که در شیراز وجود دارد . که گاها شهروندان به آنها بی توجه هستند و گاها پای بر احساس مبتکران و خلاقان و امیدوارانی می گذارند که هیچگاه به چنین زمانی فکر نمی کرده اند.

حتما شیرازیهای اصیل نام مرحوم حاج اعتماد التجار ایگار را شنیده اند و از کارهای برجسته وی تا اندازه ای خبر داشته و به نیک اندیشی این مرد که خدایش بیامرزد آگاهی دارند.

در تاریخچه صنعت برق فارس اشاره به چند کار ماندگار از مرحوم حسین ایگار شده مثل برقرسانی شیراز در بعضی از محله های شیراز که برای اولین بار در سال 1305 دو دستگاه مولد 87 کیلو واتی مرلیس را با همکاری آقای عبدالحسین دهقان در خیابان سعدی که در آن زمان به خیابان چراغ برق معروف شد نصب نمودند.

در آن زمان مولدهای فوق الذکر توانستند قسمت کمی از خیابانهای مجاور را از جمله چهار راه مشیر و چهار راه زند و شهرداری و محل سکونت تعدادی از اعیان و مسئولیت برجسته شیراز را از حیث روشنائی تامین نمایند.

 

چهارراه زند شیراز قدیم

 

آن هم در ساعات معینی از شب و به خاطر عدم استفاده از ترانسفورماتورهای افزاینده در محل هائی که از مولد برق فاصله داشتند برق فقط جهت روشنائی با ولتاژ بسیار پائین و با کیفیت نا مناسب امکان پذیر شد. که به تدریج به تهیه مولد های دیگری اقدام و از دستگاههای 300کیلو واتی بنز آلمانی و 330 کیلو واتیمرلیس و 540 کیلو واتی مرلیس و متعاقبا دستگاه 140 کیلو واتی اطلس سوئدی و 400 کیلو واتی اینتر پرایز آمریکائی استفاده گردید و قسمتهای بیشتری از روشنائی بافت قدیم شیراز تامین شد. که بعدها این نیروگاه برق در دراز مدت به تدریج به وسیله شهرداری و نهایتا برق منطقه ای فارس به شبکه سراسری وصل گردید.

یکی دیگر از خدمات برجسته این مرد خیر اندیش ایجاد کارخانه ریسندگی و بافندگی جنب موسسه چراغ برق در خیابان سعدی بود .لازم به ذکر است که در سال 1310 تاسیس و متعاقبا کارخانه قند مرودشت را در سال 1314 راه اندازی نمود که تحولی بزرگ در صنعت کشاورزی است.

مرحوم استاد علی سامی در کتاب شیراز شهر جاویدان می نویسد که : یکی دیگر از کارهای ماندگار این مرد بزرگ تجدید بنای دروازه قرآن شیراز که در گذشته در همین مکان با دو اتاق در هر طرف مربوط به زمان آل بویه که نفهمیده و نسنجیده بدون هیچگونه موجبی در سال 1315 خورشیدی به دست والی مغرور و شهرداری بی انصاف وقت با دشواری فراوان و به کمک دینامیت ویران و با خاک یکسان شده برگ زرینی را بر کارنامه هنری احساسی و تعصب خاصی که به زادگاه خود داشت به وجود آورد .

دروازه قرآن شیراز قدیم

که در دوطرف این بنا به کاشی کاریهای زیبائی که به دست استاد کاشی کاری و نقاش معروف شیراز مرحوم حاج باقرجهانمیری ساخته ، جلوه بیشتری به این دروازه جادوئی داده است.

 

نا گفته نماند در اتاقک بالای این بنای زیبا دو قرآن بزرگ که نزد عوام معروف به قرآن (هفده منی) است گذارده بودند که مردم شیراز رسمشان بود که هر روز اول ماه قمری به این دروازه روی آورده و از زیر این قرآن ها رد شوند . و خود را تا آخر ماه در پناه این قرآن در برابر بلایا بیمه نمایند. که هم اکنون دو قرآن نامبرده که به خط سلطان ابراهیم نوه شاهرخ تیموری کتابت گردیدهدر موزه پارس نگهداری می شود.

بنای کنونی دروازه قرآن شیراز

مرحوم ایگار و همسرش را بعد از مرگ در دو اطاقک کنار دروازه به خاک سپرده ، اما مطلب مهم اینجاست که محل دفن این مرد بزرگ متروکه می باشد و افرادی که شهروندان شیراز هستند اگر از دستشان برآید ، آشغالهای خود را از پنجره بالائی این دو آرامگاه به داخل می ریزند.

لذا به عنوان یک شیرازی از مقام های مسئول میراث فرهنگی تقاضا دارم حد اقل نسبت به نصب تابلو و معرفی آرامگاه این بزرگ مرد نیم قرن گذشته اقدام کنند تا گردشگران خارجی و همچنین شهروندان و شیرازیهای اصیل با گذر از این محل ، در بزرگداشت و حضور معنوی و روحانی خود بر آرامگاه آن مرد خیر اندیش ، در زمان تفریح ، اقدام نموده و جایگاهش را در تاریخ آثار ماندگار تجلی بخشند انشا ا...